“*Kur'an'ın tarih inşâsı”
ZEYNEP CERAN
Özet
Bu çalışmamızda Kur'an'ın zaman mefhumuna yüklediği anlamı ve bu anlam doğrultusunda muhatapların zihninde oluşturmayı hedeflediği tarih tasavvurunu tahlil ettik. Bunun için öncelikle tarih felsefesinde esas kabul edilen sorunsalları belirledik ve Kur'an'ın tarih anlayışı ile farklı düşünce sistemlerinin anlayışlarını bu sorunsallar çerçevesinde karşılaştırdık. Böylece Kur'an'ın farklı düşünsel yapılarla ve kültürlerle benzeşen ve ayrılan yönlerini belirleyerek Kur'an'ın özgün tarih anlayışının sınırlarını ve ilkelerini ortaya koyduk. Bunu yaparken farklı düşünce sistemlerinin tarih anlayışları hakkında doğrudan veya dolaylı bilgiler veren kaynaklarla, Kur'an ayetlerine çeşitli açılardan yorumlar getiren klasik ve modern dönem tefsirlerinden faydalandık. Çalışmamızın en temel amacı pek çok farklı okumaya tabi tutulabilecek Kur'an ayetlerine, geçmiş, şimdi ve gelecek perspektifinden hareketle yeni bir açıdan yaklaşmaktır. Bu okumayla Kur'an'ın, insan varlığının kendisini gerçekleştirdiği bu üç farklı zaman diliminde muhataplarının zihnini ve davranışlarını nasıl yönlendirdiğini ortaya koymayı hedefledik. Araştırmamızda Kur'an'ın, tarih anlayışı konusunda farklı düşünce sistemleriyle birtakım ortak noktalarda buluşmakla birlikte, kendi özgün tasavvurunu geliştirdiği sonucuna ulaştık. Onun özellikle zaman mefhumuna yüklediği bütünsel anlam noktasında diğer sistemlerden tamamen ayrıldığını farkettik. Düşünce sistemlerinin gerek kendi aralarında gerekse Kur'an ile uzlaştıkları noktalar ise bizi, Kur'an öncesi vahyin farklı coğrafyalarda bıraktığı izlere ve kültürlerarası etkileşime götürdü. Bu ortak noktalar aynı zamanda hangi dönem ve coğrafyada yaşamış olursa olsun, insan zihninin büyük oranda aynı düşünsel parametrelerle yol aldığını göstermesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu sebepledir ki Kur'an, tarih anlayışı konusunda muhatapların zihnini inşa ederken ortak duygu ve düşünce süreçlerini esas alan bir yöntem izlemiştir. Anahtar Kelimeler: Kur'an, İnşâ, Tarih Tasavvuru, Tarih Felsefesi, Zaman, Varlık.
Detaylar
Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 348 - Tarih: 2017 - Ülke: TR