“Kur'an'da ritüellerin arka planı”

MEHMET EFE

Özet

Çalısmamız, giris, üç bölüm ve bir sonuçtan olusmaktadır. Giriste
arastırmanın konusu, önemi, gayesi ve arastırmada takip edilen metod hakkında
bilgi verilmistir. Ayrıca arastırmanın konusu ile ilgili temel kavramlar ele
alınmıstır.
Çalısma, temel ibadetler olması sebebiyle salât, zekât, oruç, hac ve kurban
ritüelleriyle sınırlandırılmıstır. Birinci bölümde, Kur'an'daki salât kavramı,
anlamı, islevselligi ve muhtevası yönüyle incelenmistir. Tarihsel arka planı
baglamında cahiliye döneminde ve ilâhî dinlerdeki uygulamaları tesbit edilmistir.
Aynı bölüm içinde zekât kavramı salâtla ilgisi yönüyle ele alındıgı için sadece
sembolik boyutuyla ele alınmıstır. kinci bölümde, oruç kavramı tarihsel arka plan
ve hikmet boyutuyla ele alınmıstır. Üçüncü bölümde hac ve kurban ritüelleri aynı
yaklasımla ele alınmıstır. Kurban ritüelinin hacla ilgisi oldugu için aynı bölüm
içinde incelenmistir.
Bütün bölümlerde ritüellerin tarihi ve islevsel arka plan incelemesinin
elestirel bir bakıs açısıyla ele alınması hedeflenmistir. Ritüellerin birebir aynıyla
olmasa da anlam ve muhtevası yönüyle ortak noktalarının bulunması
mülahazasıyla Kur'an'ın evrensel mesajına uygun bir söylem gelistirilmesi
düsünülmüstür.
Sonuçta, ritüel ibadetler, inanç- ahlak bütünlügü çerçevesinde temsil ettigi
inançla ahlak arasında köprü vazifesi görmekte olup, sürekli bu bütünlügü canlı
tutma islevi vardır. Geçmis dinlerde var olan ibadetlerde tarih içinde her ne kadar
amaç, sekil ve öz bakımından bozulmalar olmussa da, sekli muhteva yönüyle slam
ibadetleriyle benzerliklerin oldugu görülmektedir. Kur'an, muhataplarını öncelikle
sirkten arınmıs saglam bir inanca; Tevhid çizgisine davet etmekte ve bu inanma
durumunun gerektirdigi ahlakî davranısı hedeflemektedir. Seklî ibadetler bunu
gerçeklestirdikleri ölçüde islevlerini yerine getirmis olurlar.
Anahtar Kelimeler: Kur'an, Ritüel, badet, Tarihî Arka Plan, slevsellik.

Detaylar

Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 183 - Tarih: 2007 - Ülke: TR