“Tarihsellik ve evrensellik bağlamında Kur'an hitabının tabiatı”

DURMUŞ ALİ KARAMANLI

Özet

Kur'ân-i Kerîm'deki ilâhî hitap, tarihin hangi döneminde ve dünyaninhangi bölgesinde yaşarsa yaşasın bütün insanlara yöneltilmiştir. Bu ilâhi hitap birbütün olarak insanlığın tamamına hitap ettiği gibi, hitabı meydana getiren, Hitapeden, Muhatap, Maksat, Muhteva gibi unsurların ve Sözün inşâî ve ihbârî olmasıgibi üslupların her birisi de Kur'ân'daki ilahî sözün bütün insanlik içinsöylendiğini göstermektedir. Modernist Tarihselci yaklaşım, bu unsurlardanözellikle Kur'ân'in indiği dönemdeki ilk muhataplarının tarihsel ortamı üzerindeyoğunlaşmış, fakat diğer unsurların "Kur'ân'ın ortaya koyduğu şekilde" tespitedemediği için, Kur'ân'ı "ilâhî bir söz" olarak değil, "tarihe ait edebî bir metinolarak" ele almıştır.İndirildiği dönemin tarihsel olaylarına ve durumlarına Kur'ân'da yerverilmesinin hedefi, bu tarihsel olay ve nesneler vasıtasıyla bütün insanlıgınihtiyaç duyduğu evrensel mesajları insanlara ulaştırmaktır. Kur'ân'ın örnekolarak arz ettiği varlıklara dikkat edilirse bunların sadece indiği dönemininsanlarini ilgilendiren nesneler olmayıp, her dönem veya bölgedeki insanlarıilgilendiren örnekler olduğu görülecektir. Kur'ân ayetlerinin içinde indiği tarihselortam ve şartlarin doğru tespit edilmesi, Kur'ân ayetlerinin tarih-üstü ve evrenselboyutlarının görülebilmesi için bir pencere vazifesi görür.Kur'ân'daki ilâhî hitâbin evrenselliği, iman, ibadet, ahlâk, adalet vemuamelât gibi ele aldığı bütün konuları için geçerlidir. İman, ibadet, ahlâk vehukuk alanında bildirilen bütün değerlerde, insanların tarihin her dönemindeihtiyaç duyacağı hedefler gözetilmiştir. Bu değerlerin ilk bildirildikleri ortamın,tarihsel ve özel olması, onların ifade ettiği hedeflerin evrensel ve tarih-üstüolmasına engel olamaz.Kur'ân'ın bütün insanlığa yöneltildiğini gösteren en açık işaret, bu sözünbütün insanları yaratan yüce Allâh tarafindan söylenmiş olmasıdır. Kur'ân'ıgönderen ezelî ve ebedî Yaratıc, zaman ve mekandan münezzeh olduğu gibi,Kur'ân'daki sözü de belli bir tarih ve bölgeyle sınırlandırılamayacak bir tarih-üstülük ve evrensellikle insanlara yöneltilmiştir.

Detaylar

Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 476 - Tarih: 2008 - Ülke: TR