“İbn Cerir et-tabirinin Kur'an anayışı ve Te'vil tercihleri”

ATİK AYDIN

Özet

ÖZET Aydın, Atik, "İbn Cerîr et-Taberî'nin Kur'an Anlayışı ve Te'vil Tercihleri", (Doktora Tezi), Yöneten: Prof. Dr. Ömer Özsoy, 179 + V sayfa. Muhammed b. Cerîr et-Taberî (310/923), tefsir tarihinde ismi en başta zikredilen ve müfessirlerin imâmı olarak kabul edilen bir âlimdir. Onun Câmi'u'l- Beyân 'an Te 'vili Âyi 1-Kur 'ân adlı tefsiri, gerek ilk dönem tefsir mirasını ihtiva eden en kapsamlı eser olması ve gerek içerdiği özgün değerlendirmeler bakımından hiçbir tefsir araştırıcısının vazgeçemeyeceği bir eserdir. İbn Cerîr et-Taberî'nin Kur'an Anlayışı ve Te'vil Tercihleri adlı tezimiz, bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, biyografik bilgilere fazlaca yer vermeden, daha çok ilmî hüviyeti bakımından Taberî'nin hayatını ve düşünce sistemini irdelemeye çalıştık. Ayrıca, çalışmamıza konu olan Taberî'nin Câmi'u'l- Beyûn 'an Te 'vili Âyi 1-Kur 'ân adlı tefsirinin, tefsir tarihi içindeki yerini de Giriş bölümünde ele aldık. Birinci bölümde, Taberî'nin Kur'an anlayışını inceledik. Bu bölümde, bir taraftan genel olarak Taberî'nin Kur'an tasavvuru konusunu ele alırken, diğer taraftan da, onun, tefsir usûlünün temel bazı konularına dair görüşlerine yer verdik. Öte yandan, tezimizin önemli kavramlarından te'vil ve tefsir kavramlarını da bu bölümde ele aldık. İkinci bölümde, Taberî'nin te'vil tercihleri ve bu tercihleri dayandırdığı ölçütleri ele aldık. Tezin ek bölümünde ise Taberî'nin te'vil tercihlerinin sayısını ve tercih ölçütlerinin dağılımını gösteren bir tabloya yer verdik. Sonuç olarak, Taberî'nin tefsiri, muhatap ve dil merkezli bir Kur'an anlayışının ürünü olarak ortaya çıkan bir tefsirdir. Taberî'nin menkul bilgiye dayalı olarak yaptığı tercih sayısı, dil ve usûl bilgilerine bağlı olarak yaptığı tercihlerin 'undan daha azdır. Bu oran, Taberî'nin tefsiri hakkında yapılan 'rivayet tefsiri' değerlendirmesinin yerinde bir değerlendirme olmadığını ve eğer, rivâyet-dirâyet tefsir çeşitlerinden birine dahil edilmesi gerekirse, tefsirinin dirayet tefsirleri içinde mütalaa edilmesi gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır. 178

Detaylar

Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 186 - Tarih: 2004 - Ülke: TR