“Karahanlı Türkçesi Kur'an tercümesi ile Yeni Uygur Türkçesi Kur'an tercümesinde dinî söz varlığı: Karşılaştırmalı inceleme”
EROL TOPAL
Özet
Tez; Giriş, İnceleme, Metin ve Sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Kur'an tercümeleri; Yeni Uygur Türkçesinin tarihî gelişimi ve bu alan üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmiştir.?İnceleme? bölümünün ilk kısmında dinî terimler konularına göre sınıflandırılarak alt başlıklarda incelenmiştir İkinci kısımda, dinî terimlerin Arap harfli yazılışları ve transkripsiyonları; hem Uygurca hem de Karahanlıca karşılıklarının tamamı sûre ve âyet numaraları ile birlikte verilmiştir. Terimlerin Uygurcalarının tamamının anlamları çeşitli sözlüklerden yararlanılarak yazılmış; ayrıca, terimin içinde geçtiği bir âyet örnek gösterilmiştir.Söz varlığı bakımından her iki tercümede geçen dinî terimler üzerinde durulmuştur. Dinî terimlerin Türkçe karşılıkları, Karahanlı dönemi Kur'an tercümesinde, Yeni Uygur Türkçesi Kur'an tercümesine göre daha fazladır. Ayrıca bu bölümde, Arapça ve Farsçanın tarihî tercüme üzerindeki etkisi ile bugünkü Uygur Türkçesi tercüme üzerindeki etkisi karşılaştırılmıştır.Çalışmamızın ?Metin? isimli ikinci bölümünü, Uygurca Kur'an tercümesi oluşturmaktadır. Bu tercüme, Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmıştır. Yeni Uygur Kur'an tercümesinin kendisinde sayfa numaraları olduğu için bu numaralar esas alınmış olup sayfalar numaralandırılmamış; fakat tercümedeki her bir satıra numara verilerek aktarımı yapılmıştır. Sûrelerdeki âyet numaraları ise satırda parantez içinde gösterilmiştir. Sûre isimleri büyük harflerle yazılmıştır. Yeni Uygur Kur'an tercümesinde geçen, Arapça kelimelerde bulunan bütün uzunluklar ve bütün noktalama işaretleri aynen gösterilmiştir. Dipnotlar olduğu gibi verilmiştir.Sonuç bölümünde hem Karahanlı hem de Yeni Uygur Kur'an tercümelerinde geçen dinî terimlerin istatiksel değerleri verilmiştir. Bu değerlerden dinî terimlerin karşılığı olarak Karahanlı Kur'an tercümesinde, Türkçe kelimelerin, Yeni Uygur Türkçesi Kur'an tercümesinde ise Arapça kelimelerin daha fazla kullanıldığı saptanmıştır. Ayrıca terim türetiminde, her iki lehçede de partisiplerden ve Türkçe tamlamalardan sıkça yararlanıldığı tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler:Karahanlı TürkçesiYeni Uygur TürkçesiKur'an-ı Kerim TercümesiDinî terimKarşılaştırma
Detaylar
Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 1233 - Tarih: 2012 - Ülke: TR