“Kur'ân tefsirinde siyerin rolü (Taberî ve İbn Kesîr tefsirleri örneğinde)”

FATİH ÖZAKTAN

Özet

Nüzûl döneminde yaşanmış olan hâdise ve olayların, sosyal hayatta yaşanan değişimlerin Kur'ân tefsîrine etkisi ve katkısı göz ardı edilmeyecek kadar büyüktür. Kur'ân'ın nâzil olduğu toplum tarafından nasıl anlaşıldığı ve yorumlandığı en açık bir şekilde yine söz konusu toplumun sosyal hayatında görülmektedir. Nüzûl ortamı, Kur'ân'ın beyânı için gerekli olan bilgileri bünyesinde barındırmaktadır. Söz konusu aslî ve tâlî unsurları, en geniş şekliyle resmeden iki temel kaynak Taberî ve İbn Kesîr tefsîrleridir. Kur'ân ile Hz. Peygamber (s.a.s.) arasında kül-cüz ilişkisi olması hasebiyle Kur'ân'da yer alan bir talebin rükunları, cüzleri, tafsîlatı ve tamamlayıcı unsurları yahut nitelikleri siyer rivâyetlerinde yer almaktadır. Diğer bir ifadeyle şerîatın ikâmesi için zarûri emir ve nehiyler Kur'ân'da aslî itibariyle yer almakla birlikte bunların mütemmimi olan unsurlar, Hz. Peygamber (s.a.s.) ve onun hayatında aktif bir şekilde rol alan sahâbe yaşamında bulunmaktadır. Hâdiselerin muhtasar bir şekilde anlatıldığı ve tüm hükümlerin vecîz bir şekilde ifade edildiği Kur'ân-ı Kerîm, yirmi üç yıllık süre zarfında ya bizzat Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından kavlî ve takrîri olarak ya da Hz. Peygamber (s.a.s.) ve sahâbenin içinde bulunduğu olay örgüsü içerisinde fiilî olarak beyân edilmiştir. Bu durum Kur'ân perspektifinden şöyle ifade edilebilir: Hz. Peygamber'in (s.a.s.) tefsîr veya te'vîl bâbından kavlî ve fiilî beyânlarının tümünün kaynağı ve aslı Kur'ân'dır. Anahtar Kelimeler: Tefsîr, Taberî, İbn Kesîr, Siyer.

Detaylar

Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 347 - Tarih: 2016 - Ülke: TR