Ziyâdelik Kavramının Kur’an ve Arap Dili Açısından Tahlili

“Ziyâdelik Kavramının Kur’an ve Arap Dili Açısından Tahlili”

Abdullah Kuşçuoğlu

Özet

Makalemiz Arap dili nahiv meselelerinden birisi olan ziyâdelik kavramını ele almaktadır. Yapı ve anlam ilişki biçimlerinin en güzel örneklerinin verildiği alanlardan birisi de ziyâdeliktir. Makalemiz bu kavramın lügat ve terim manalarını, hangi ıstılâhların bu kavram yeri-ne kullanıldığı bilgisini sunmaktadır. Ayrıca makalemiz genelde nahiv, tefsîr, hadîs, belâgat âlimlerin bu kavrama bakış açılarını, özelde ise Kur’an’da ziyâdelik var mıdır sorusuna verdikleri farklı cevapları içer-mektedir. Ziyâdelik, varlığı ile yokluğu arasında bir fark bulunmayan gereksiz bir kelime fazlalığı değildir. Ziyâdelik, zayıf olan âmili kuv-vetlendirmek, dilin belâgat yönünü öne çıkarmak için yapılır. Ziyâde-lik, kelâmı süsleyerek ahengi sağlayan ve nahiv disiplininde yapı ile anlam arası ilişkileri düzenleyen farklı bir edebî üslûp çeşididir. Maka-lemiz Kur’ân-ı Kerim’de ve Arap dilinde ziyâdelik konusunun İslâm’ın ilk dönemlerinden sonra ortaya çıktığı, kavrama bakış açılarının fark-lılığının akidevî yönünün bulunmasından dolayı günümüze kadar çe-şitli alanlarda ve zamanlarda tartışılmasına zemin hazırladığı gerçe-ğini göstermiştir. Bu tartışmaların sebepleri Arap dilinin kendine has özelliklerinin tam olarak kavranamamasına, yapı ve anlam uyumunu sağlamak ve manevî hikmetlere ulaşmak olduğunun idrak edilmeme-sine dayandırılmaktadır. İşte makalemizde Kur’ân-ı Kerim’de ziyâde olduğu iddiâlarına karşılık yapılan reddiyeleri ve tepkileri mercek altına alıp ulaşılan sonuçları irdeleyeceğiz. Kur’ân-ı Kerim’in hem lafzî ve hem de teşriî yönden nasıl mu’cîz bir kitap olduğuna şahitlik edilerek Arap dilinin güzelliklerinden olan ziyâdelik üslûbuna vurgu yapılacaktır.
Anahtar kelimeler: Arap Dili, Kur’ân, Nahiv, Sarf, Ziyâdelik, Gâye, Hik-met.

Detaylar

Dil: Turkish - Tür: Araştırma - Sayfalar Sayısı: 159-178 - Tarih: 2020 - Ülke: TR

Son Eklenen Başlıklar