“Kur'an'da çevre kavramı ve çevre-insan ilişkisi”
MUSTAFA KAYHAN
Özet
Bu çalışmada genel anlamda çevre ve insan konusunu; büyük dinlerin, bazı felsefî düşüncelerin ve ideolojilerin ekoloji ve insana bakış açılarını; Kur'ân'da bütün yönleriyle çevre kavramını ve insan meselesini; Kur'ân'ın çevre-insan ilişkisindeki hedefini, Kur'ân'ın onayladığı ve onaylamadığı çevre-insan ilişkisini araştırdık. Çevre sorunları eskiden beri düşük yoğunluklu olarak vardır. Fakat insan, rönesanstan beri evreni ve insanı yanlış algılamıştır. Bu, hem birey ve toplum ekolojisinin hem de çevre anlamındaki ekolojinin bozulmasına ve çevre sorunlarının doğmasına sebep olmuştur. Esasen çevre sorunları, insan sorunundan başka bir şey değildir. İslâm'ın tabiat görüşü, günümüzde batıda yitirilmiş olan ve evrende tabiatın kutsal niteliği üzerine kurulu değerli bir bakış açısını hatırlatır. Kur'ân, dikey ve yatay boyutuyla insana önem verir; onu dikey ve yatay boyutuyla ele alır. İslâm'ın tabiat düzenine ve insana ilişkin görüşü Kur'ân'a dayanır. Kur'ân tabiat olaylarına, çevreye, ekolojiye ve insanın ruhundaki hâdiselere âyetler, işaretler ve semboller olarak işaret eder. Bunun için müslümanlar, tabiat alemindeki bütün yaratıkların Allah'a ibâdet ettiklerini bilirler. İslâm'ın insan anlayışı göz önünde bulundurulmaksızın ekolojiyle ilgili Kur'ân âyetleri tam olarak anlaşılamaz. Kur'ân tabiatı, Allah'ı hem keşfeden, hem de gizleyen nihâî bir tecelli olarak tasvir eder; ve o, tabiat âlemini fethedilecek ve boyun eğdirilecek bir düşman olarak görmez. İslâm'ın ekoloji ve insan görüşü bizatihi batının kendisi için de önemlidir. Bugün batı ve İslâm dünyasına bakıldığı zaman hemen hemen her ülkede çevre krizinin belirgin izleri görülür. Kur'ân, insanı yeryüzünde Allah'ın halifesi olarak görür. Çevre bunalımının çözümü ancak çağdaş insanın ruhsal krizinin tedavi edilmesiyle olabilir.
Detaylar
Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 336 - Tarih: 2002 - Ülke: TR