“Rus oryantalist L. İ. Klimoviç'in Kur'an hakkında kitap adlı eseri üzerinden Kur'an'a yaklaşımı”
ZHAKHANGİR NURMATOV
Özet
İslam medeniyeti ve kültürünün temelinde Kur'an olması dolayısıyla Rus oryantalistlerini, Kur'an çerçevesinde araştırma yapmaya kendilerini sevketmiştir. Ancak onların konuyla ilgili çalışmaları tarihi süreç içerisinde metot ve üslup bakımından bazı değişikliklere uğramıştır. Çarlık döneminde Kur'an üzerinde yapılan çalışmalar misyonerce bir yaklaşımla ele alınmış, Sovyet döneminde ise metot asimilasyon ve ateizme zorlama şeklini almıştır. Sovyet dönemi Rus oryantalistlerin çalışmaları dönemin siyaseti ve ideolojisi doğrultusunda ele alınmış, "bilimsellik" modern sömürünün devlet eliyle sürdürülmesine hizmet etmiştir. Klimoviç, kendisinden önce yaşamış oryantalistlerin çalışmalarını metot ve içerik olarak miras almış, görüşlerini bunun üzerine bina etmiştir. Kur'an tarihi, Kur'an ilimleri, Kur'an'da inanç ve ibadet, Kur'an'da insanların eşitliği, Kur'an'da kadın gibi konuları şiddetli bir şeklide eleştiren Klimoviç, İslam'ın bir ideoloji olarak ortaya çıktığını ve Kur'an'da yer alan ayetler söz konusu ideoloji doğrultusunda kaleme alındığını iddia etmiştir. Tezimizde Klimoviç'in "Kur'an Hakkında Kitap" adlı eseri esas alınarak Kur'an'a ve İslam'a yönelik iddia ettiği konular bilimselliğe uygun olup olmadığı değerlendirilmiş olup haklı olduğu yönleri belirtilmiş, isabet etmediği yönleri de tahlile tabi tutulmuştur. Bunun yanı sıra söz konusu eserin Kazakça çevirisi de incelenmiş olup, alanın uzmanı olmayan kişinin çeviri esnasında kitabın orijinalinden inhiraf ettiği yönleri tespit edilmiş bulunmaktadır. Klimoviç'i bu gibi eserleri telif etmeye sevkeden en temel faktör, dönemin siyasi ideolojisi olmuştur. Kur'an'a yaklaşımında olumsuz ve önyargılı tavrı, İslam'ı mahkûm etmeye en baştan karar vermiş olması, objektifliği bir kenara bırakarak İslam'a saldırgan bir tavır takınması gibi hususları göz önünde bulundurduğumuzda onun eserlerinin objektifliğinden bahsetmemiz çok zor görünmektedir. Anahtar Kelimeler: Rus, Oryantalizm, Klimoviç, Sovyet Dönemi, Kur'an, Tefsir.
Detaylar
Dil: Turkish - Tür: Tez - Sayfalar Sayısı: 284 - Tarih: 2016 - Ülke: TR